Η βουβωνοκήλη ή βουβωνική κήλη εμφανίζεται στην κοιλιά, κοντά στην περιοχή της βουβωνικής χώρας. Πρόκειται ουσιαστικά για ένα τμήμα ενδοκοιλιακών σπλάχνων (συνήθως του εντέρου), το οποίο προεξέχει από ένα αδύναμο σημείο στο κοιλιακό τοίχωμα, το οποίο αδυνατεί να το συγκρατήσει στην φυσιολογική του θέση εσωτερικά. Αυτό δημιουργεί εξωτερικά ένα εξόγκωμα στη βουβωνική χώρα του ασθενούς.

Στην περιοχή των βουβωνικών συνδέσμων, ανάμεσα στους κοιλιακούς μύες, υπάρχουν μικρές τρύπες (στόμια). Στους άνδρες αυτά αποτελούν την δίοδο του σπερματικού τόνου και στις γυναίκες του συνδέσμου της μήτρας. Όταν αυτά τα στόμια διασταλλούν, είναι πιθανό τα ενδοκοιλιακά σπλάχνα να βρουν δίοδο προς τα έξω. Αυτός είναι ο λόγος που εμφανίζεται εκεί η βουβωνοκήλη.

Η βουβωνοκήλη είναι συχνότερη στους άνδρες.

Συμπτώματα της βουβωνοκήλης

Μια βουβωνική κήλη μπορεί να είναι ασυμπτωματική. Τις περισσότερες φορές όμως, πιθανόν να δείτε το εξόγκωμα ή να το νιώσετε σε κάποια κίνηση, καθώς είναι επώδυνο όταν σκύβετε ή τεντώνεστε, όταν σηκώνετε κάτι βαρύ και όταν βήχετε ή φτερνίζεστε. Σε αυτές τις κινήσεις μπορεί επίσης να αυξάνεται σε μέγεθος, προκαλώντας διόγκωση κατά μήκος της ηβικής ή της βουβωνικής περιοχής. Αυτός ο τύπος κήλης μπορεί να είναι επώδυνος ή/και ευαίσθητος στην αφή.

Άλλα συμπτώματα περιλαμβάνουν:

  • αίσθημα καύσου ή «τραβήγματος»
  • οξύ πόνο
  • αίσθηση βάρους, πίεσης ή αδυναμίας στη βουβωνική χώρα
  • πρήξιμο του όσχεου στους άνδρες
  • ναυτία, πυρετός και ταχυκαρδία (σε περίπτωση περισφιγμένης ή στραγγαλισμένης βουβωνοκήλης)

Αίτια και παράγοντες κινδύνου

Υπάρχουν πολλές αιτίες για την πρόκληση βουβωνοκήλης. Οι πιο συχνές είναι:

  • Παχυσαρκία
  • Χειρωνακτική εργασία
  • Δυσκοιλιότητα
  • Αυξημένη ενδοκοιλιακή πίεση
  • Απότομη απώλεια βάρους
  • Χρόνια βρογχίτιδα
  • Αδυναμία κοιλιακών μυων

Οι παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης βουβωνοκήλης είναι οι παρακάτω:

  • Κληρονομικότητα
  • Ανδρικό φύλο
  • Πρόωρος τοκετός
  • Παχυσαρκία
  • Κυστική ίνωση / χρόνιος βήχας
  • Χρόνια δυσκοιλιότητα
  • Ιστορικό προηγούμενης βουβωνοκήλης στην άλλη πλευρά 

Διάγνωση

Η βουβωνοκήλη μπορεί να διαγνωστεί κατά τη διάρκεια μιας απλής σωματικής εξέτασης από τον ιατρό σας, μερικές φορές και τυχαία κατά την απεικόνιση με αξονική ή υπερηχογράφημα αν είναι μικρή και δεν προκαλεί συμπτώματα. Αν έχετε συμπτώματα, μια απλή ψηλάφηση στην βουβωνική χώρα είναι αρκετή για να γίνει η διάγνωση. Ο ιατρός θα σας εξετάσει σε ύπτια και όρθια θέση και θα σας ζητήσει να βήξετε, ούτως ώστε να ελέγξει την κήλη όταν είναι πιο προφανής.

Όταν μια βουβωνοκήλη είναι μικρή, είναι εύκολο να την ωθήσετε πίσω στην κοιλιακή χώρα από ύπτια θέση. Αν όμως αυτό δεν είναι εφικτό, πιθανόν να έχετε μια περισφιγμένη ή στραγγαλισμένη βουβωνοκήλη.

Τύποι – Επιπλοκές βουβωνοκήλης

Έμμεση ή λοξή 

Η έμμεση βουβωνική κήλη είναι ο πιο συνήθης τύπος. Συναντάται συχνά σε περιπτώσεις πρόωρης γέννας, όπου δεν έχει προλάβει να κλείσει ο βουβωνικός σωλήνας και ενδέχεται να εμφανιστεί ανά πάσα στιγμή κατά τη διάρκεια της ζωής.

Άμεση ή ευθεία 

Η άμεση βουβωνική κήλη εμφανίζεται πιο συχνά σε ενήλικες και η πλειοψηφία των ιατρών υποστηρίζει πως οφείλεται σε αδυναμία των μυών της κοιλιακής χώρας και σε εξασθένηση του ιστού του κοιλιακού τοιχώματος.

Περισφιγμένη

Συμβαίνει όταν ένα τμήμα του εντέρου παγιδεύεται στο κοιλιακό τοίχωμα και δεν μπορεί να ωθηθεί πίσω στη θέση του.

Στραγγαλισμένη

Η περισφιγμένη βουβωνοκήλη μπορεί να οδηγήσει σε στραγγαλισμό του παγιδευμένου τμήματος, γεγονός που διακόπτει τη ροή του αίματος και απαιτεί επείγουσα ιατρική αντιμετώπιση.

Πρόληψη και θεραπεία

Οι γενετικοί παράγοντες εμφάνισης βουβωνοκήλης είναι αδύνατον να αποτραπούν, υπάρχουν όμως τρόποι πρόληψης για την μείωση των πιθανοτήτων εμφάνισης και επιπλοκής μιας βουβωνοκήλης.

  • Διατήρηση ενός υγιούς βάρους, στα πλαίσια του φυσιολογικού Δείκτη Μάζας Σώματος (ΔΜΣ = 18,5 – 24,9) και ακολούθηση διατροφής πλούσιας σε φυτικές ίνες.
  • Διακοπή καπνίσματος.
  • Αποφυγή ανύψωσης μεγάλου βάρους.

Ο κυριότερος τρόπος θεραπείας της βουβωνοκήλης είναι η χειρουργική αντιμετώπιση. Θεωρείται πλέον χειρουργείο «ρουτίνας» όταν γίνεται από έναν σωστά εκπαιδευμένο χειρουργό.

Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι ανοιχτή ή λαπαροσκοπική:

  • Ανοιχτή: ανάλογα με το σημείο της βουβωνοκήλης, γίνεται μια μικρή τομή περίπου 3-5 εκατοστών στη βουβωνική χώρα και ακολουθεί ανάταξη του οργάνου πίσω στη θέση του. Στη συνέχεια, τοποθετείται ένα πλέγμα που καλύπτει ουσιαστικά το κενό από το οποίο προέβαλε η κήλη και ενισχύει το κοιλιακό τοίχωμα, προωθώντας την επούλωση και αποκατάστασή τους. 
  • Λαπαροσκοπική: η διαφορά με την ανοιχτή είναι ότι γίνονται 3 μικρές κοιλιακές τομές, από όπου περνούν μια μικρή κάμερα και τα εργαλεία και πραγματοποιούν την ίδια διαδικασία εκ των έσω (ανάταξη και στη συνέχεια τοποθέτηση πλέγματος).

Η ανοικτή μέθοδος γίνεται με γενική, περιοχική ή ραχιαία νάρκωση, ενώ η λαπαροσκοπική μόνο με γενική αναισθησία.

Και στις δύο μεθόδους, ο μετεγχειρητικός πόνος είναι ελάχιστος και ο ασθενής επιστρέφει στο σπίτι του την επόμενη ημέρα και πολύ σύντομα στις καθημερινές του δραστηριότητες. Το πλεονέκτημα της λαπαροσκοπικής επέμβασης είναι η ελαχιστοποίηση του χρόνου συνολικής ανάρρωσης και το μικρότερο χειρουργικό τραύμα, συχνά όμως έχουν παρατηρηθεί μεγαλύτερα ποσοστά επανεμφάνισης της κήλης.